搜索
1道德經原文第一章dàokědào，fēichángdào。míngkěmíng，fēichángmíng道可道，非常道名可名，非常名。wúmíngtiāndìzhīshǐ，yǒumíngwànwùzhīmǔ。gù。無名天地之始有名萬物之母。故chángwúyùyǐguānqímiào；chángyǒuyùyǐguānqíjiǎo常無欲以觀其妙；常有欲以觀其徼（jiào）。cǐliǎngzhětóngchūéryìmíng，tóngwèizhī（jiào）。此兩者同出而異名，同謂之xuán，xuánzhīyòuxuán，zhòngmiàozhīmén。玄，玄之又玄，眾妙之門。第二章tiānxiàjiēzhīměizhīwéiměi，sīèyǐ。jiēzhīshàn天下皆知美之為美，斯惡已皆知善zhīwéishàn，sībùshànyǐ。gùyǒuwúxiāngshēng，nán之為善，斯不善已。故有無相生，難yìxiāngchéng，chángduǎnxiāngxíng，gāoxiàxiāngqīng易相成，長短相形，高下相傾，yīnshēngxiānghè，qiánhòuxiāngsuí。shìyǐshèngrén，音聲相和，前後相隨。是以聖人chùwúwéizhīshì，xíngbùyánzhījiào；wànwùzuòyān處無為之事行不言之教；萬物作焉érbùcí，shēngérbùyǒu，wéiérbùshì，gōngchéngér而不辭生而不有為而不恃，功成而fújū。fūwéifújū，shìyǐbùqù。弗居夫唯弗居是以不去。第三章bùshàngxián，shǐmínbùzhēng；bùguìnándezhīhuò，不尚賢，使民不爭；不貴難得之貨，shǐmínbùwéidào；bújiànkěyù，shǐmínxīnbùluàn。使民不為盜；不見可欲使民心不亂。2shìyǐshèngrénzhīzhì，xūqíxīn，shíqífù，ruò是以聖人之治虛其心實其腹，弱qízhì，qiángqígǔ。chángshǐmínwúzhīwúyù。shǐ其志，強其骨。常使民無知無欲。使fūzhìzhěbùgǎnwéiyě。wéiwúwéi，zéwúbùzhì。夫智者不敢為也。為無為，則無不治。第四章dàochōngéryòngzhīhuòbùyíng，yuānxīsìwànwùzhī道沖而用之或不盈，淵兮似萬物之zōng；cuòqíruì，jiěqífēn，héqíguāng，tóngqíchén宗；挫其銳，解其紛，和其光，同其塵，zhàn（chén，tōngjiǎzì“chén”）xīsìhuòcún。wúbù，湛（chén，通假字“沉”）兮似或存。吾不zhīshuízhīzǐ，xiàngdìzhīxiān。知誰之子，象帝之先。第五章tiāndìbùrén，yǐwànwùwéichúgǒu；shèngrénbùrén天地不仁，以萬物為芻狗；聖人不仁，yǐbǎixìngwéichúgǒu。tiāndìzhījiān，qíyóutuó，以百姓為芻狗。天地之間，其猶橐yuè(tuóyuè)hū﹖xūérbùqū，dòngéryùchū。duōyán龠(tuóyuè)乎﹖虛而不屈，動而愈出。多言shùqióng，bùrúshǒuzhōng。數窮，不如守中。第六章gǔshénbùsǐ，shìwèixuánpìn(pìn)。xuánpìnzhīmén穀神不死，是謂玄牝(pìn)。玄牝之門，shìwèitiāndìgēn。miánmiánruòcún，yòngzhībùqín，是謂天地根。綿綿若存，用之不勤3第七章tiānchángdìjiǔ。tiāndìsuǒyǐnéngchángqiějiǔzhě天長地久。天地所以能長且久者，yǐqíbùzìshēng，gùnéngchángshēng。shìyǐshèngrén，以其不自生，故能長生。是以聖人hòuqíshēnérshēnxiān；wàiqíshēnérshēncún。fēi後其身而身先；外其身而身存。非yǐqíwúsīxié，gùnéngchéngqísī。以其無私邪，故能成其私。第八章shàngshànruòshuǐ。shuǐshànlìwànwùérbùzhēng，chǔ上善若水。水善利萬物而不爭，處zhòngrénzhīsuǒè，gùjǐyúdào。jūshàndì，xīn眾人之所惡，故幾於道。居善地，心shànyuān，yǔshànrén，yánshànxìn，zhèngshànzhì，shì善淵，與善仁，言善信，正善治，事shànnéng，dòngshànshí。fūwéibùzhēng，gùwúyóu。善能，動善時。夫唯不爭，故無尤。第九章chíéryíngzhī，bùrúqíyǐ；chuāiérruìzhī，bùkězhǎng持而盈之，不如其已；揣而銳之，不可長bǎo。jīnyùmǎntáng，mòzhīnéngshǒu；fùguìérjiāo保。金玉滿堂，莫之能守；富貴而驕，zìwèiqíjiù。gōngsuìshēntuì，tiānzhīdàoyě。，自遺其咎。功遂身退，天之道也。第十章zǎiyíngpòbàoyī，néngwúlíhū？tuánqìzhìróu，néng載營魄抱一，能無離乎？摶氣致柔，能yīngérhū？díchúxuánlǎn（jiàn），néngwúcīhū？àimín嬰兒乎？滌除玄覽（jiàn），能無疵乎？愛民4zhìguó，néngwúzhīhū？tiānménkāihé，néngwéicíhū治國，能無知乎？天門開闔，能為雌乎？míngbáisìdá，néngwúwéihū？shēngzhīxùzhī。？明白四達，能無為乎？生之畜之。shēngérbùyǒu，wéiérbùshì，chángérbùzǎi，shìwèi生而不有，為而不恃，長而不宰，是謂xuándé。玄德。第十一章sānshífúgòngyīgū(gǔ)，dāngqíwú，yǒuchēzhīyòng三十輻共一轂(gǔ)，當其無，有車之用。shānzhí(shānzhí)yǐwéiqì，dāngqíwú，yǒuqìzhī。埏埴(shānzhí)以為器，當其無，有器之yòng。záohùyǒu（yǒu）yǐwéishì，dāngqíwú，yǒushì用。鑿戶牖（yǒu）以為室，當其無，有室zhīyòng。gùyǒuzhīyǐwéilì，wúzhīyǐwéiyòng。之用。故有之以為利，無之以為用。第十二章wǔsèlìngrénmùmáng，wǔyīnlìngréněrlóng，wǔwèi五色令人目盲，五音令人耳聾，五味lìngrénkǒushuǎng，chíchěngtián(tián)lièlìngrén令人口爽，馳騁畋(tián)獵令人xīnfākuáng，nándezhīhuòlìngrénxíngfáng。shìyǐ心發狂，難得之貨令人行妨。是以shèngrénwéifùbùwéimù，gùqùbǐqǔcǐ。聖人為腹不為目，故去彼取此。第十三章chǒngrǔruòjīng，guìdàhuànruòshēn。héwèichǒngrǔ寵辱若驚，貴大患若身。何謂寵辱ruòjīng？chǒngwéixià，dezhīruòjīng，shīzhīruòjīng若驚？寵為下，得之若驚，失之若驚5，shìwèichǒngrǔruòjīng。héwèiguìdàhuànruòshēn，是謂寵辱若驚。何謂貴大患若身？wúsuǒyǐyǒudàhuànzhě，wéiwúyǒushēn，jíwúwú？吾所以有大患者，為吾有身，及吾無shēn，wúyǒuhéhuàn？gùguìyǐshēnwéitiānxià，ruòkě身，吾有何患？故貴以身為天下，若可jìtiānxià；àiyǐshēnwéitiānxià，ruòkětuōtiānxià寄天下；愛以身為天下，若可托天下第十四章shìzhībújiànmíngyuēyí，tīngzhībùwénmíngyuēxī視之不見名曰夷，聽之不聞名曰希，bózhībùdémíngyuēwēi。cǐsānzhě，bùkězhìjié，，搏之不得名曰微。此三者，不可致詰，gùhùnérwéiyī。qíshàngbùjiǎo（jiǎo），qíxiàbùmèi故混而為一。其上不皦（jiǎo），其下不昧。mǐnmǐnbùkěmíng，fùguīyúwúwù。shìwèiwúzhuàng。繩繩不可名，複歸於無物。是謂無狀zhīzhuàng，wúwùzhīxiàng，shìwèihūhuǎng。yíngzhī之狀，無物之象，是謂惚恍。迎之bújiànqíshǒu，suízhībújiànqíhòu。zhígǔzhīdào不見其首，隨之不見其後。執古之道，yǐyùjīnzhīyǒu。néngzhīgǔshǐ，shìwèidàojì。，以禦今之有。能知古始，是謂道紀。第十五章gǔzhīshànwéishìzhě，wēimiàoxuántōng，shēnbùkě古之善為士者，微妙玄通，深不可shí。fūwéibùkěshí，gùqiángwéizhīróng：yùxīruò識。夫唯不可識，故強為之容：豫兮若dōngshèchuān，yóuxīruòwèisìlín，yǎnxīqíruòróng冬涉川，猶兮若畏四鄰，儼兮其若容，huànxīruòbīngzhījiàngshì，dūnxīqíruòpiáo，kuàng，渙兮若冰之將釋，敦兮其若樸，曠6xīqíruògǔ，húnxīqíruòzhuó。dànxīqíruòhǎi；bó兮其若穀，渾兮其若濁。澹兮其若海；泊xīruòwúzhǐ。shúnéngzhuóyǐjìngzhīxúqīng？shúnéng兮若無止。孰能濁以靜之徐清？孰能ānyǐjiǔdòngzhīxúshēng？bǎocǐdàozhěbùyùyíng，安以久動之徐生？保此道者不欲盈，fūwéibùyíng，gùnéngbìbùxīnchéng。夫唯不盈，故能蔽不新成。第十六章zhìxūjí，shǒujìngdǔ（dǔ）。wànwùbìngzuò，wúyǐguān致虛極，守靜篤（dǔ）。萬物並作，吾以觀fù。fūwùyúnyún，gèfùguīqígēn。guīgēnyuējìng複。夫物芸芸，各複歸其根。歸根曰靜，shìwèifùmìng。fùmìngyuēcháng，zhīchángyuēmíng，是謂複命。複命曰常，知常曰明。bùzhīcháng，wàngzuòxiōng。zhīchángróng，róngnǎi。不知常，妄作凶。知常容，容乃gōng，gōngnǎiwáng，wángnǎitiān，tiānnǎidào，dàonǎi公，公乃王，王乃天，天乃道，道乃jiǔ，méishēnbùdài。久，沒身不殆。第十七章tàishàng，xiàzhīyǒuzhī，qícìqīnéryùzhī，qícìwèi太上，下知有之，其次親而譽之，其次畏zhī，qícìwǔzhī。xìnbùzúyān，yǒubùxìnyān。yōu之，其次侮之。信不足焉，有不信焉。悠xīqíguìyán，gōngchéngshìsuì，bǎixìngjiēwèiwǒzì兮其貴言，功成事遂，百姓皆謂我自rán。然。7第十八章dàdàofèi，yǒurényì；huìzhìchū，yǒudàwěi；liùqīn大道廢，有仁義；慧智出，有大偽；六親bùhé，yǒuxiàocí；guójiāhūnluàn，yǒuzhōngchén不和，有孝慈；國家昏亂，有忠臣第十九章juéshèngqìzhì，mínlìbǎibèi；juérénqìyì，mínfù絕聖棄智，民利百倍；絕仁棄義，民複xiàocí；juéqiǎoqìlì，dàozéiwúyǒu。cǐsānzhěyǐ孝慈；絕巧棄利，盜賊無有。此三者以wéiwénbùzú，gùlìngyǒu