搜索
《三字经》rénzhīchūxìngběnshànxìngxiāngjìnxíxiāngyuǎn人之初,性本善。性相近,习相远。gǒubújiàoxìngnǎiqiānjiàozhīdàoguìyǐzhuān苟不教,性乃迁。教之道,贵以专。xīmèngmǔzélínchǔzǐbùxuéduànjīzhù昔孟母，择邻处。子不学，断机杼。dòuyānshānyǒuyìfāngjiàowǔzǐmíngjùyáng窦燕山，有义方。教五子，名俱扬。yǎngbújiàofùzhīguòjiàobùyánshīzhīduò养不教，父之过。教不严，师之惰。zǐbùxuéfēisuǒyíyòubùxuélǎohéwéi子不学，非所宜。幼不学，老何为。yùbùzhuóbùchéngqìrénbùxuébùzhīyì玉不琢，不成器。人不学，不知义。wèirénzǐfāngshàoshíqīnshīyǒuxílǐyí为人子，方少时。亲师友，习礼仪。xiāngjiǔlíngnéngwēnxíxiàoyúqīnsuǒdāngzhí香九龄，能温席。孝于亲，所当执。róngsìsuìnéngrànglítìyúzhǎngyíxiānzhī融四岁，能让梨。弟于长，宜先知。shǒuxiàotìcìjiànwénzhīmǒushùshímǒuwén首孝悌，次见闻。知某数，识某文。yīérshíshíérbǎibǎiérqiānqiānérwàn一而十，十而百。百而千，千而万。sāncáizhětiāndìrénsānguāngzhěrìyuèxīng三才者，天地人。三光者，日月星。sāngāngzhějūnchényìfùzǐqīnfūfùshùn三纲者，君臣义。父子亲，夫妇顺。yuēchūnxiàyuēqiūdōngcǐsìshíyùnbùqióng曰春夏，曰秋冬。此四时，运不穷。yuēnánběiyuēxīdōngcǐsìfāngyìnghūzhōng曰南北，曰西东。此四方，应乎中。yuēshuǐhuǒmùjīntǔcǐwǔxíngběnhūshù曰水火，木金土。此五行，本乎数。shígānzhějiǎzhìguǐshíèrzhīzǐzhìhài十干者，甲至癸，十二支，子至亥。yuēhuángdàorìsuǒchányuēchìdàodāngzhōngquán曰黄道，日所躔。曰赤道，当中权。chìdàoxiàwēnnuǎnjíwǒzhōnghuázàidōngběi赤道下，温暖极。我中华，在东北。yuējiānghéyuēhuáijǐcǐsìdúshuǐzhījì曰江河，曰淮济。此四渎，水之纪。yuēdàihuásōnghénghéngcǐwǔyuèshānzhīmíng曰岱华，嵩恒衡。此五岳，山之名。yuēshìnóngyuēgōngshāngcǐsìmínguózhīliáng曰士农，曰工商。此四民，国之良。yuērényìlǐzhìxìncǐwǔchángbùróngwěn曰仁义，礼智信。此五常，不容紊。dìsuǒshēngyǒucǎomùcǐzhíwùbiànshuǐlù地所生，有草木。此植物，遍水陆。yǒuchóngyúyǒuniǎoshòucǐdòngwùnéngfēizǒu有虫鱼，有鸟兽。此动物，能飞走。dàoliángshūmàishǔjìcǐliùgǔrénsuǒshí稻粱菽，麦黍稷。此六谷，人所食。mǎniúyángjīquǎnshǐcǐliùchùrénsuǒsì马牛羊，鸡犬豕。此六畜，人所饲。yuēxǐnùyuēāijùàiwùyùqīqíngjù曰喜怒，曰哀惧。爱恶欲，七情具。qīngchìhuángjíbáihēicǐwǔsèmùsuǒshí青赤黄，及白黑，此五色，目所识。suānkǔgānjíxīnxiáncǐwǔwèikǒusuǒhán酸苦甘，及辛咸，此五味，口所含。shānjiāoxiāngjíxīngxiǔcǐwǔxiùbísuǒxiù膻焦香，及腥朽，此五臭，鼻所嗅。páotǔgémùshíjīnsīyǔzhúnǎibāyīn匏土革，木石金。丝与竹，乃八音。yuēpíngshǎngyuēqùrùcǐsìshēngyítiáoxié曰平上，曰去入，此四声，宜调协。gāozēngzǔfùérshēnshēnérzǐzǐérsūn高曾祖，父而身。身而子，子而孙。zìzǐsūnzhìxuánzēngnǎijiǔzúrénzhīlún自子孙，至玄曾。乃九族，人之伦。fùzǐēnfūfùcóngxiōngzéyǒudìzégōng父子恩，夫妇从。兄则友，弟则恭。zhǎngyòuxùyǒuyǔpéngjūnzéjìngchénzézhōng长幼序，友与朋。君则敬，臣则忠。cǐshíyìrénsuǒtóngdāngshīxùwùwéibèi此十义，人所同。当师叙，勿违背。zhǎnzīcuīdàxiǎogōngzhìsīmáwǔfúzhōng斩齐衰，大小功。至缌麻，五服终。lǐyuèshèyùshūshùgǔliùyìjīnbújù礼乐射，御书数，古六艺，今不具。wéishūxuéréngongzūnjìshízìjiǎngshuōwén唯书学，人共遵，既识字，讲说文。yǒugǔwéndàxiǎozhuànlìcǎojìbùkěluàn有古文，大小篆，隶草继，不可乱。ròguǎngxuéjùqífándànlüèshuōnéngzhīyuán若广学，惧其繁，但略说，能知原。fánxùnméngxūjiǎngjiūxiángxùngǔmíngjùdòu凡训蒙，须讲究。详训诂，明句读。wéixuézhěbìyǒuchūxiǎoxuézhōngzhìsìshū为学者，必有初。小学终，至四书。lúnyǔzhěèrshípiānqúndìzǐjìshànyán论语者，二十篇。群弟子，记善言。mèngzǐzhěqīpiānzhǐjiǎngdàodéshuōrényì孟子者，七篇止。讲道德，说仁义。zuòzhōngyōngzǐsībǐzhōngbùpiānyōngbúyì作中庸，子思笔。中不偏，庸不易。zuòdàxuénǎizēngzǐzìxiùqízhìpíngzhì作大学,乃曾子，自修齐，至平治。xiàojīngtōngsīshūshúrúliùjīngshǐkědú孝经通，四书熟，如六经，始可读。shīshūyìlǐchūnqiūhàoliùjīngdāngjiǎngjiū诗书易，礼春秋，号六经，当讲究。yǒuliánshānyǒuguīcángyǒuzhōuyìsānyìxiáng有连山，有归藏，有周易，三易详。yǒudiǎnmóyǒuxùngàoyǒushìmìngshūzhīào有典谟，有训诰，有誓命，书之奥。wǒzhōugōngzuòzhōulǐzhùliùguāncúnzhìtǐ我周公，作周礼，著六官，存治体。dàxiǎodàizhùlǐjìshùshèngyánlǐyuèbèi大小戴，注礼记。述圣言，礼乐备。yuēguófēngyuēyǎsònghàosìshīdāngfěngyǒng曰国风，曰雅颂。号四诗，当讽咏。shījìwángchūnqiūzuòyùbāobiǎnbiéshànè诗既亡，春秋作。寓褒贬，别善恶。sānzhuànzhěyǒugōngyangyǒuzuǒshìyǒugǔliáng三传者，有公羊。有左氏，有谷梁.jīngjìmíngfāngdúzǐcuōqíyàojìqíshì经既明，方读子。撮其要，记其事。wǔzǐzhěyǒuxúnyángwénzhōngzǐjílǎozhuāng五子者,有荀扬。文中子，及老庄。jīngzǐtōngdúzhūshǐkǎoshìxìzhīzhōngshǐ经子通，读诸史。考世系，知终始。zìxīnóngzhìhuángdìhàosānhuángjūshàngshì自羲农，至黄帝。号三皇，居上世。tángyǒuyúhàoèrdìxiāngyīxùnchēngshèngshì唐有虞，号二帝。相揖逊，称盛世。xiàyǒuyǔshāngyǒutāngzhōuwénwǔchēngsānwáng夏有禹，商有汤。周文武，称三王。xiàchuánzǐjiātiānxiàsìbǎizǎiqiānxiàshè夏传子，家天下。四百载，迁夏社。tāngfáxiàguóhàoshāngliùbǎizǎizhìzhòuwáng汤伐夏，国号商。六百载，至纣亡。zhōuwǔwángshǐzhūzhòubābǎizǎizuìchángjiǔ周武王，始诛纣。八百载，最长久。zhōuzhédōngwánggāngzhuìchěnggāngēshàngyóushuì周辙东，王纲坠。逞干戈，尚游说。shǐchūnqiūzhōngzhànguówǔbàqiángqīxióngchū始春秋，终战国。五霸强，七雄出。yíngqínshìshǐjiānbìngchuánèrshìchǔhànzhēng嬴秦氏，始兼并。传二世，楚汉争。gāozǔxīnghànyèjiànzhìxiàopíngwángmǎngcuàn高祖兴，汉业建。至孝平，王莽篡。guāngwǔxīngwéidōnghànsìbǎiniánzhōngyúxiàn光武兴，为东汉。四百年，终于献。wèishǔwúzhēnghàndǐnghàosānguóqìliǎngjìn魏蜀吴，争汉鼎。号三国，迄两晋。sòngqíjìliángchénchéngwéináncháodūjīnlíng宋齐继，梁陈承。为南朝，都金陵。běiyuánwèifēndōngxiyǔwénzhōuyǔgāoqí北元魏，分东西。宇文周，与高齐。dàizhìsuíyìtǔyǔbúzàichuanshītǒngxù迨至隋，一土宇。不再传，失统绪。tánggāozǔqǐyìshīchúsuíluànchuàngguójī唐高祖，起义师。除隋乱，创国基。èrshíchuánsānbǎizǎiliángmièzhīguónǎigǎi二十传，三百载。梁灭之，国乃改。liángtangjìnjíhànzhōuchēngwǔdàijiēyǒuyóu梁唐晋，及汉周。称五代，皆有由。yánsòngxīngshòuzhōushànshíbāchuánnánběihùn炎宋兴，受周禅。十八传，南北混。liáoyǔjīnjiēchēngdìyuánmièjīnjuésòngshì辽与金，皆称帝。元灭金，绝宋世。yútúguǎngchāoqiándàijiǔshíniánguózuòfèi舆图广，超前代。九十年，国祚废。tàizǔxīngguódàmínghàohóngwǔdūjīnlíng太祖兴，国大明。号洪武，都金陵。dàichéngzǔqiānyānjīngshíliùshìzhìcóngzhēn迨成祖，迁燕京。十六世，至崇祯。Quúnyānsīkòurúlínlǐchuǎngchūshénqìfén权阉肆，寇如林。李闯出，神器焚。qīngshìzǔyīngjǐngmìngjìngsìfāngkèdàdìng清世祖，膺景命。靖四方，克大定。yóukāngyōngliqianjiamínānfùzhìjìkuā由康雍，历乾嘉。民安富，治绩夸。dàoxiánjiānbiànluànqǐshǐyīngfǎrǎodūbǐ道咸间，变乱起。始英法，扰都鄙。tóngguānghòuxuāntǒngruòchuánjiùdìmǎnqīngmò同光后，宣统弱。传九帝，满清殁。gémìngxīngfèidìzhìlìxiànfǎjiànmínguó革命兴，废帝制。立宪法，建民国。gǔjīnshǐquánzàizīzàizhìluànzhīxīngshuāi古今史，全在兹。载治乱，知兴衰。shǐsuīfándúyǒucìshǐjìyīhànshūèr史虽繁，读有次。史记一，汉书二。hòuhànsānguózhìsìjiānzhèngjīngcāntōngjiàn后汉三，国志四。兼证经，参通鉴。dúshǐzhěkǎoshílùtōng